Du lịch - chìa khóa thúc đẩy tăng trưởng

Hội thảo khoa học “Đánh giá tác động của du lịch đến tăng trưởng kinh tế Quảng Nam” do Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng phối hợp Sở KH&CN tổ chức mới đây đã đưa ra những cách nhìn và khuyến nghị cho ngành kinh tế mũi nhọn này.

Du lịch tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế chung của địa phương, rộng hơn là tỉnh Quảng Nam. Ảnh: G.KHANG

Xác định vị trí ngành du lịch

Du lịch được xem là ngành có tính xã hội cao, sự phát triển của du lịch tác động mạnh đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội. Quảng Nam đã hoạch định chính sách phát triển du lịch nhằm đưa du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, hướng đến xây dựng Quảng Nam trở thành một trong những trung tâm du lịch lớn của cả nước. Thống kê từ năm 2010 – 2015 tốc độ tăng trưởng du lịch Quảng Nam khoảng 14%; giai đoạn 2016 – 2017 dù có thấp hơn nhưng tốc độ tăng trưởng vẫn đạt khoảng 12%.

Mặc dù từng bước khẳng định vai trò trong sự phát triển chung của kinh tế địa phương, tuy nhiên quá trình phát triển của du lịch Quảng Nam cũng xuất hiện nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu của một ngành kinh tế mũi nhọn. Đóng góp của du lịch vào GRDP của tỉnh vẫn còn thấp so với tiềm năng... Có nhiều nguyên nhân như sản phẩm du lịch nghèo nàn, đầu tư hạ tầng chậm, thiếu đồng bộ, nguồn nhân lực còn yếu và mỏng... Điều này làm giảm tác động của du lịch đến tăng trưởng kinh tế địa phương.

PGS-TS. Đoàn Hồng Lê – Trường Đại học Duy Tân (Đà Nẵng) nhìn nhận, du lịch Quảng Nam vẫn chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh để trở thành điểm đến hấp dẫn. Điều đó thể hiện qua thời gian lưu trú của khách ngắn; các sản phẩm chưa hấp dẫn, chưa đột phá; chất lượng nguồn nhân lực thấp, năng lực quản lý dịch vụ còn yếu; thiếu kỹ năng và chiến lược phát triển. Bên cạnh đó, ngành du lịch Quảng Nam luôn phải đối mặt với các yếu tố rủi ro thường xuyên về thiên tai, suy thoái môi trường, an ninh trật tự, an toàn giao thông… PGS-TS. Đoàn Hồng Lê nhận xét: “Có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch Quảng Nam, bao gồm tích cực và tiêu cực. Điều đó tác động nhất định lên tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Tuy nhiên, thống kê các số liệu về kết quả hoạt động của ngành du lịch cũng đã đặt ra những câu hỏi quan trọng cần được trả lời như: Tác động của ngành du lịch đến tăng trưởng kinh tế của tỉnh như thế nào và bao nhiêu? Đóng góp của du lịch vào tăng trưởng GRDP địa phương ra sao? Những tác động gián tiếp đối với các ngành, lĩnh vực khác, đối với đời sống của dân cư như thế nào? và liệu sự đóng góp như vậy có đủ mức khẳng định vai trò mũi nhọn của ngành du lịch trong sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh hay chưa?…”.

Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế  

Theo GS-TS. Nguyễn Trường Sơn – Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng, du lịch đang là ngành kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới thời gian qua. Đối với nhiều nước, ngành du lịch được xem như là công cụ chính để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế. Bởi đây là ngành có khả năng tạo ra các hoạt động kinh tế mới có thể tác động tích cực đến cán cân thanh toán, xuất nhập khẩu, sản lượng và việc làm. Mặc khác, sự phát triển của ngành du lịch và các ngành nghề liên quan góp phần tạo nên sự đa dạng trong cơ cấu ngành kinh tế theo hướng hợp lý; kích thích sự phát triển của các ngành sản xuất vật chất như công nghiệp, nông nghiệp, góp phần nâng cao đời sống vật chất người dân. “Ngành du lịch giữ vị trí quan trọng, là chìa khóa để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế ở các quốc gia, địa phương có tiềm năng phát triển du lịch, trong đó có Quảng Nam, Việt Nam” - GS-TS. Nguyễn Trường Sơn nhìn nhận.

Cũng theo GS-TS. Nguyễn Trường Sơn, tác động nổi bật của du lịch đến sự phát triển kinh tế địa phương là giải quyết việc làm và thu nhập cho người dân; làm tăng giá trị xuất khẩu tại chỗ các sản phẩm của địa phương, thu về nhiều ngoại tệ cho tỉnh. “Năm 2010 du lịch đã tạo ra được một lượng ngoại tệ 285 triệu đô la cho tỉnh. Năm 2016 con số này là 527 triệu đô la, hàng năm lượng ngoại tệ do du lịch tạo ra đều hơn 60% so với ngành ngoại thương. Kết quả này cho thấy vai trò đặc biệt của ngành du lịch trong việc tạo ra ngoại tệ, chỉ một lĩnh vực du lịch đã tạo ra số ngoại tệ xấp xỉ bằng tất cả lĩnh vực khác tạo ra cho tỉnh. Đây có thể xem là tác động nổi bật của du lịch Quảng Nam trong tăng trưởng kinh tế hiện nay” - GS-TS. Nguyễn Trường Sơn nói.

Ông Hồ Tấn Cường – Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL cho rằng, tác động của du lịch đến tăng trưởng kinh tế địa phương là không bàn cãi. Năm 2017 Quảng Nam đón 5,35 triệu lượt khách, doanh thu du lịch ước đạt 3.860 tỷ đồng, thu nhập xã hội từ du lịch ước đạt 9.200 tỷ đồng. Trong đó, dễ nhận thấy nhất là đời sống của đa số dân cư tại các điểm du lịch như Cù Lao Chàm, Cẩm Thanh, Hội An… đã có sự thay đổi rõ nét. “Bỏ qua một vài hạn chế tồn tại trong quá trình phát triển thì tác động tích cực của du lịch đến đời sống kinh tế xã hội mỗi địa phương, rộng hơn là tỉnh Quảng Nam là rất rõ ràng, điều này cũng đã được đánh giá nhìn nhận trong Nghị quyết 08-TU của tỉnh ủy Quảng Nam khi xác định du lịch sẽ là ngành kinh tế mũi nhọn; qua đó đưa Quảng Nam trở thành một trong những trung tâm du lịch lớn của cả nước trong vài năm tới” - ông Cường phân tích.

GIA KHANG(baoquangnam.vn)